در یك پژوهش توسط وزارت بهداشت مطرح شد
24 درصد از علت های مرگ ثبت شده در بیمارستان ها خطا دارند
نتایج یك مطالعه نشان داد كه ۲۴ درصد از علت های مرگ تشخیص داده شده در بیمارستان های ایران در گروه علت های پوچ قرار دارند و نمی توانند برای برنامه ریزی و سیاست گذاری ها استفاده شوند.
به گزارش نکسترو به نقل از ایسنا، تشخیص درست علت های مرگ در نظام درمان هر کشور اهمیت زیادی دارد و به تعیین اولویت های بهداشتی و تخصیص منابع و از بین بردن عوامل اصلی مرگ های زودرس و پژوهش های اپیدمیولوی کمک نماید.
بر مبنای تعریف سازمان جهانی بهداشت: «علت زمینه ای؛ اولین بیماری یا صدمه ای است که در سلسله وقایع منجر به مرگ دخیل بوده و واقعه ای است که بدون آن برای بیمار، مرگ اتفاق نمی افتد».
با عنایت به این که در ایران بیمارستان ها بخش بزرگی از تشخیص علت های مرگ را انجام می دهند، بررسی اطلاعات ثبت شده در بیمارستان ها می تواند به شناسایی مشکلات و نقاط عمده ضعف سامانه ثبت اطلاعات بیمارستانی منجر شده و به ارتقای این سامانه ثبتی کمک زیادی کند.
بنابراین سعیده آقامحمدی و اردشیر خسروی به همراه همکارانشان در معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کیفیت علت های مرگ ثبت شده در بیمارستان های ایران را مورد بررسی قرار دادند.
برای انجام این پژوهش، تمامی مرگ های ثبت شده در نظام ثبت در سال ۱۳۹۵ مورد بررسی قرار گرفت. داده های مورد نیاز این مطالعه، از بیمارستان ها، درمانگاه ها، مطب ها، سازمان پزشکی قانونی کشور، خانه های بهداشت و مراکز بهداشتی درمانی جمع آوری شدند و فرم های گواهی فوت، جواز دفن و فرم های اطلاعاتی مورد بررسی قرار گرفتند.
داده های مرگ بعد از جمع آوری توسط کارشناسان مدارک پزشکی مورد بررسی قرار گرفتند و بر مبنای قوانین طبقه بندی بیماری ها کدگذاری و در سامانه ثبت و طبقه بندی علت های مرگ وزارت بهداشت ثبت شده اند.
پژوهشگران برای تحلیل این داده ها از ابزار ANACONDA سازمان جهانی بهداشت استفاده کردند. این ابزار جهت بررسی کیفی داده ها و علت های زمینه ای مرگ استفاده می شود. در این ابزار علت های مرگ پوچ یا غیرقابل استفاده در پنج گروه طبقه بندی می شود:
１. علایم و شرایط مبهم
２. علت های غیر ممکن علت های زمینه ای مرگ مثل فشار خون بالا، آترواسکلروز (سخت شدن رگ ها) و...
３. علت های واسط مرگ که از راه علت های زمینه ای سبب مرگ می شوند
４. علت های فوری مثل نارسایی قلبی یا تنفسی
５. علت های فاقد جزئیات کافی در طبقه بندی بین المللی بیماری ها مانند جایگاه نامشخص سرطان ها و صدمه های نامشخص
در این پژوهش مجموع سبب های پوچ مرگ و در گروه های سنی و به تفکیک استان های کشور مورد بررسی قرار گرفتند.
طبق داده های به دست آمده؛ در سال ۱۳۹۵ در سامانه ثبت و طبقه بندی علت های مرگ ۳۳۹ هزار و ۹۸۲ مورد مرگ ثبت شده است. از این تعداد ۴۲.۲ درصد علت های مرگ در بیمارستان، ۲۰.۴ درصد در پزشکی قانونی، ۱۷ درصد توسط سایر پزشکان، ۸.۳ درصد توسط پزشک مرکز بهداشت و ۹.۶ درصد توسط سایر منابع تشخیص داده شده اند. ۰.۶ درصد این مرگ ها منبع تشخیص نامشخص داشته و ۱. درصد فاقد منبع تشخیص بودند.
بیشترین مرگ با تشخیص بیمارستان مربوط به استان ایلام (۶۱ درصد) و کم ترین مربوط به استان البرز (۳۰ درصد) بود. بیشترین تشخیص های مرگ در پزشکی قانونی مربوط به استان قم (۶۴ درصد) و کم ترین آن مربوط به استان خراسان جنوبی (۴ درصد) است. استان سیستان و بلوچستان بیشترین منبع ثبت نشده (۱۴ درصد) را داشت. بیشترین منبع تشخیص مرگ توسط پزشک مرکز بهداشت مربوط به استان آذربایجان غربی (۲۴ درصد) بود.
تشخیص مرگ ۵۵ درصد از مردان و ۴۵ درصد از زنان در بیمارستان ها بود. بیشترین درصد مرگ زنان با منبع تشخیص بیمارستان (۴۸ درصد) و کم ترین درصد مرگ مردان (۵۲ درصد) مربوط به استان سمنان بود. کم ترین درصد مرگ زنان با تشخیص بیمارستان (۳۹ درصد) و بیش ترین درصد مرگ مردان (۶۱ درصد) در استان چهارمحال وبختیاری بوده است.
بر مبنای یافته های این مطالعه؛ در سال ۱۳۹۵ علت های پوچ، ۲۷ درصد از مجموع مرگ های ثبت شده در کشور و ۲۴ درصد از مرگ های ثبت شده در بیمارستان را به خود اختصاص داده اند. به بیان دیگر این تشخیص علت این مرگ ها خطای طبقه بندی دارند و در گروه علت های مرگ پوچ قرار گرفته اند. بیشترین علت پوچ در بیمارستان ها مربوط به گروه های «علت های فاقد جزئیات کافی» و «علت های واسط مرگ» بود.
بیش ترین درصد گروه علت های پوچ مرگ در گروه سنی بالای ۷۰ سال و بیش ترین درصد علت های درست مرگ مربوط به گروه سنی زیر یک سال بوده است.
الگوی ثبت علت های مرگ در استان های مختلف متفاوت می باشد. یکی از اصلی ترین علل این اتفاق امکان دارد ناشی از این باشد که در میان استان ها منابع تشخیص علت های مرگ متفاوت می باشد. مثلا در استان قم علت بیشتر مرگ ها به وسیله پزشکی قانونی تشخیص داده می شود، اما در استان ایلام تشخیص علت بیشتر مرگ ها در بیمارستان ها است.
فرایند ثبت و طبقه بندی علت های مرگ در کشور در دو فرایند مجزا ولی مرتبط انجام می شود: ۱. فرایند تشخیص و ثبت علت های مرگ در چارچوب صدور گواهی پزشکی فوت توسط پزشکان ۲. فرایند طبقه بندی سبب های مرگ و کدگذاری توسط کدگذاران.
پژوهشگران برای تشخیص درست علت های مرگ پیشنهاداتی را مطرح می کنند:
- اجرای برنامه های آموزشی مداوم همراه با ارزشیابی های مستمر توسط دانشگاه های علوم پزشکی
- برنامه های آموزشی مستمر برای پزشکان شاغل
- به کارگیری کدگذارانی که دانش و مهارت های لازم برای طبقه بندی علت های مرگ بر مبنای مقررات بین المللی (ICD) را دارند
- توسعه پرونده الکترونیک سلامت به صورت یکپارچه برای دسترسی پزشکان به یافته های آزمایش های پاراکلینیک بیماران و سابقه بیماری
- صدور گواهی فوت خودکار با استفاده از نرم افزار Iris
نتایج این پژوهش به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «بررسی کیفیت علت های مرگ ثبت شده در بیمارستان های کشور در سال ۱۳۹۵» در مجله تخصصی اپیدمیولوژی، مربوط به انجمن علمی اپیدمیولوژیست های ایران انتشار یافته است.
منبع: نكسترو
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب