در یك طرح پژوهشی مورد بررسی قرار گرفت؛
نقش منابع اطلاعاتی و میزان تاب آوری بر شدت اضطراب در همه گیری بیماری کرونا
رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی ضمن اشاره به نتایج طرح تحقیقاتی ˮبررسی رابطه نقش منابع اطلاعاتی و میزان تاب آوری بر شدت اضطراب افراد ساکن تهران در همه گیری بیماری کروناˮ خاطرنشان کرد: در شرایط همه گیری کرونا، فضای مجازی اصلی ترین منبع اطلاعاتی مورد استفاده مردم بوده است؛ اما مواجهه بیش از اندازه اطلاعاتی می تواند سبب احساس اضطراب و افسردگی افراد شود و انتشار اطلاعات غلط و شایعات گمراه کننده از راه رسانه های آنلاین، منجر به تشدید احساس اضطراب و افسردگی می شود.
به گزارش نکسترو به نقل از ایسنا، پژوهشگران پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی با اجرای یک طرح تحقیقاتی، نقش منابع اطلاعاتی و میزان تاب آوری بر شدت اضطراب مردم شهر تهران را مورد ارزیابی قرار دادند.
دکتر علی منتظری، رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی و مسئول طرح تحقیقاتی "بررسی رابطه نقش منابع اطلاعاتی و میزان تاب آوری بر شدت اضطراب افراد ساکن تهران در همه گیری بیماری کرونا: یک مطالعه بر خط" در مورد این طرح اظهار داشت: مواجه شدن با منابع اطلاعاتی متعدد و مواجهه بیش از اندازه اطلاعاتی و اطلاعات گمراه کننده درباره بیماری کرونا، سلامت روانی افراد را به مخاطره می اندازد. بیماری کرونا، سبب بروز بعضی از بیماری های روانشناختی همچون اضطراب می شود. عوامل بسیاری بر کاهش اضطراب فراگیر ناشی از کرونا اثرگذار است که یکی از این عوامل، میزان تاب آوری است.
فضای مجازی، اصلی ترین منبع کسب اطلاعات درمورد کرونا
دکتر منتظری اضافه کرد: در این مطالعه که سال 1400 انجام گرفت، 400 بزرگسال تهرانی 18 سال و بالاتر مشارکت داشتند. نتایج این پژوهش نشان داد، افراد بیشترین اطلاعات خود درباره بیماری کووید -19 را از راه فضای مجازی و سایت های خبری بدست می آورند. 173 نفر (43.25 درصد) افراد به رسانه ملی و 200 نفر (50 درصد) به پیامک های وزارت بهداشت "زیاد و خیلی زیاد" اعتماد داشتند. همینطور 168 نفر (42 درصد) اعلام نمودند که اصلاً به شبکه های ماهواره ای (در این زمینه) اعتماد ندارند.
رییس پژوهشکده علوم بهداشتی تصریح کرد: 139 نفر (34.8 درصد) از شرکت کنندگان در این طرح تحقیقاتی حداقل اضطراب، 199 نفر (49.8 درصد) اضطراب خفیف، 48 نفر (12 درصد) اضطراب متوسط و 14 نفر (3.5 درصد) اضطراب شدید داشتند. درمورد میزان تاب آوری هم 138 نفر (34.5 درصد) از مخاطبان تاب آوری کم، 248 نفر (62 درصد) تاب آوری معمولی و 14 نفر (3.5 درصد) تاب آوری زیاد درمقابل کرونا گزارش کردند.
تأثیر استفاده از فضای مجازی بر شدت اضطراب ناشی از کرونا
دکتر منتظری تاکید کرد: در مجموع میتوان گفت، نوع منابع اطلاعاتی و میزان تاب آوری بر شدت اضطراب در افراد ساکن تهران در همه گیری بیماری کرونا اثرگذار بود. افرادی که زمان بیشتری را در فضای مجازی صرف کردند، در دوران همه گیری کرونا، اضطراب بالاتری را تجربه کردند و میزان تاب آوری بر کاهش شدت اضطراب موثر بود.
عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم بهداشتی با تاکید بر اهمیت بررسی تاثیر این بیماری بر روی سلامت روان افراد و بیان این که یک بیماری همه گیر می تواند در ابعاد مختلف سلامتی اثرگذار باشد، اظهار داشت: اضطراب، حالتی روانشناختی است که حدودا همه انسان ها آنرا در طول زندگی تجربه می کنند، اما اگر از حد متعادل آن بیرون برود، یک اختلال روانی به حساب می آید. یکی از رایج ترین انواع اختلالات اضطربی اختلال اضطراب فراگیر است.
وی تصریح کرد: برخی افراد تقریباً در مورد هرچیزی مضطرب و نگران به نظر می رسند. این گونه افراد را میتوان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر طبقه بندی کرد. خصوصیت های اصلی اختلال اضطراب فراگیر، اضطراب و نگرانی مفرط در حوزه های متفاوتی مانند کار و وظایف روزانه است که کنترل آنها برای فرد دشوار است. بعلاوه این گونه افراد گرفتار علائمی جسمی مانند بی قراری، احساس تشویش یا بی تابی، خستگی زودرس، مشکلات تمرکز یا تخلیه ذهنی، تحریک پذیری، تنش عضلانی و اختلالات خواب می شوند.
تاب آوری، ظرفیتی برای مقاومت در مقابل سختی ها
رییس پژوهشکده علوم بهداشتی اضافه کرد: از طرفی، تاب آوری ظرفیتی است که باعث می شود افراد در مقابل سختی ها مقاومت کرده و از ناملایمات به سمت زندگی سالم حرکت کنند. گرچه اختلاف نظرهایی در ارتباط با تعریف دقیق تاب آوری در میان نظریه پردازان وجود دارد، اما همگی بر دو نکته در مورد تعریف تاب آوری اتفاق نظر دارند: اول این که شخص، خطر جدی را تجربه کرده باشد و دوم این که در رویارویی با این خطر جدی، به طریقی از خود عملکرد مثبت نشان داده باشد. افراد دارای تاب آوری بالا، توان مقابله و انطباق مناسبی با رویدادهای استرس زا را دارند و به خوبی از پس دشواری های ناگزیر زندگی برمی آیند. همینطور تاب آوری سبب محافظت افراد در مقابل تأثیرات منفی عوامل استرس زای زندگی و صدمه های روانی مانند اختلال اضطراب فراگیر می شود؛ ازاین رو امکان دارد ارتقای سلامت روان عمومی در طول شیوع کووید-19 از راه افزایش تاب آوری مفید باشد.
ویروسی به نام ایجاد شایعات گمراه کننده و انتشار اطلاعات غلط
عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم بهداشتی ضمن اشاره به این که اخیراً سازمان سلامت جهان (WHO)، دو واژه با عناوین "مواجهه بیش از اندازه اطلاعاتی (Infodemic)" و"اطلاعات گمـراه کننـده (Misinformation)" در مقابله با ویروس کرونا مطرح کرده است، تصریح کرد: از دیگر موارد اثرگذار بر سلامت روان، نوع و منبع اطلاعاتی افراد در زمان همه گیری یک بیماری است. سازمان سلامت جهان و دفتر منطقه ای آن در آمریکا (Pan American Health Organization) اعلام نمودند که مواجهه بیش از اندازه اطلاعات خود می تواند سبب احساس اضطراب و افسردگی افراد شود. به عبارتی دیگر علاوه بر گسترش جهانی ویروس، نوع دیگری از همه گیری، ایجاد شایعات گمراه کننده، انتشار اطلاعات غلط از راه رسانه های آنلاین، پخش ویدئوها از راه پلت فرم های پیام رسان مانند توییتر، فیسبوک، اینستاگرام، واتساپ و یوتیوب است. بنابراین سازمان سلامت جهان در یک سایت اطلاع رسانی “mythbuster” به این مورد واکنش نشان داده و شایع ها و دروغ های خطرناک در مورد این بیماری را اعلام نموده است.
دکتر منتظری خاطرنشان کرد: مواجهه با اخبار بیماری کرونا، ابعاد مختلف زندگی افراد را تحت تأثیر قرار داده و سلامت روانی افراد را با مشکل مواجه کرده است. با اینکه قرنطینه و حفظ فاصله اجتماعی از روش های موثر مقابله با بیماری های واگیر است، اما این روش ها آثار روانی زیادی نظیر استرس، نگرانی، ترس و اضطراب را در میان افراد جامعه به وجود می آورد که هر کدام از این پیامدها، آثار مخرب منحصر به خویش را در زندگی افراد در طول زمان نشان می دهند. از طرفی به علت این که افراد بیشتر از هر زمان دیگری اخبار در ارتباط با بیماری را از راه رسانه های گروهی و شبکه های اجتماعی پیگیری می کنند، تحت تأثیر اخبار انتشار یافته، پیامدهایی نظیر نگرانی، استرس و اضطراب را در زمان همه گیری تجربه می کنند. ازاین رو با عنایت به سرعت شیوع این بیماری و اثرات قابل ملاحظه اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی آن، احتیاج به شناخت بیشتر عواقب بیماری و شرایط حاصل از آن بر روی سلامت روان افراد حائز اهمیت می باشد.
وی تاکید کرد: از طرفی مواجه شدن با منابع اطلاعاتی متعدد شامل سایت های پزشکی و غیرپزشکی، شبکه های ماهواره ای و فضای مجازی و در نهایت خطر مواجهه، اطلاعات بیش از اندازه و اطلاعات گمراه کننده، احتیاج به مطالعه تاثیرات این گونه منابع بر مولفه های روانشناختی را بیشتر از پیش آشکار می سازد. بنابراین، شناسایی عوامل موثر بر اختلالات روانشناختی در سطح جامعه امری ضروری بوده تا با راهکار ها و روش های مناسب روانشناختی بتوان سلامت روان افراد را حفظ نمود. در این حوزه، آگاهی از میزان و منبع دانش عموم مردم و سطوح اضطراب و اقدامات رفتاری آنها می تواند اطلاعات مفیدی جهت برنامه ریزی مداخلات آموزشی و مهار کارآمدتر همه گیری در اختیار سیاست گذاران بگذارد.
به گزارش روابط عمومی پژهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، این طرح تحقیقاتی به سرپرستی دکتر منتظری و با همکاری آزاده طاولی، فرزانه مفتون، منصوره فرهنگ نیا، فاطمه نقی زاده موغاری، ملیکا نورانی، نگار تشکری، حوریه حسن پور انجام شد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب