محققان دانشگاهی مطرح كردند؛
بینی الکترونیک روشی برای طبقه بندی آسان گیاهان دارویی
محققانی از دانشگاه تهران در یک مطالعه پژوهشی جالب توجه موفق به استفاده از دستگاهی به نام بینی الکترونیک برای طبقه بندی صحیح برخی گیاهان دارویی شده اند.
به گزارش نکسترو به نقل از ایسنا، گیاهان دارویی به سبب کاربردهایی که در سلامتی دارند از دیدگاه جهانی مورد توجه هستند. تقاضا برای این محصولات به سبب افزایش علاقه مصرف کنندگان به محصولات طبیعی رو به افزایش است و در بعضی موارد ناشی از این است که محصولات طبیعی ایمن تر و نسبت به هزینه پرداخت شده مؤثرتر هستند. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی حدود ۸۰ درصد از جمعیت کشورهای توسعه یافته برای رفع نیازهای اولیه جهت مراقبت از سلامتی خود از گیاهان دارویی استفاده می نمایند. تجارت جهانی گیاهان دارویی و معطر و محصولات آن در سال ۲۰۱۰ حدود ۶ میلیارد دلار بوده است و انتظار می رود که در سال ۲۰۵۰ به ۵ تریلیون دلار برسد.
گیاهان دارویی بگفته متخصصان، نقشی حیاتی در نیازهای مراقبتی سلامت سه چهارم از کل جمعیت کشورهای توسعه یافته ایفا می کنند و تعداد زیادی شرکت دارویی و غذایی با در نظر گرفتن پتانسیل بازار جهانی گیاهان دارویی فعال شده اند. ازجمله کاربردهای گیاهان دارویی می توان به استفاده از آنها در صنایع غذایی و دارویی، طب های سنتی و جایگزین، صنایع آرایشی و بهداشتی و صنایع طعم سازی و افرادی که از درمان های خانگی استفاده می نمایند اشاره نمود. بدین سبب کنترل کیفیت گیاهان خام و محصولات آنها برای اطمینان از ثباتشان در کیفیت، ایمنی و بازده بسیار لازم است.
در همین راستا، تیمی پژوهشی از دانشگاه تهران در یک مطالعه جالب، یک سامانه ماشینی به نام «بینی الکترونیکی» را برای طبقه بندی پنج نوع گیاه دارویی بومی ایران از راسته نعناسانان مورد آزمایش و استفاده قرار داده است. در این تحقیق، از یک سیستم بینی الکترونیک استفاده شده که برمبنای سنسورهای نیمه هادی اکسید فلزی (MOS) کار می کند.
پژوهشگران بعد از آماده سازی نمونه های گیاهان، پاسخ سنسورهای سامانه به هر یک از گیاهان مورد آزمایش را ثبت کرده و سپس این پاسخ ها را توسط روش های تحلیلی مختلف تحت عنوان روش مؤلفه های اصلی (PCA)، روش تحلیل تفکیک خطی (LDA) و روش شبکه عصبی مصنوعی (ANN) جهت طبقه بندی گیاهان مورد نظر، بررسی کردند.
نتایج این بررسی ها نشان داد که سامانه بینی الکترونیکی توسعه داده شده، قادر می باشد با موفقیت بالایی به طبقه بندی صحیح نمونه های گیاهان دارویی بپردازد و بدین سبب می تواند بعنوان جایگزینی با حساسیت رضایت بخش، قابل اطمینان و سریع نسبت به روش های سنتی و شیمیایی گرانقیمت مورد استفاده قرار گیرد.
دراین باره، سید سعید محتسبی، پژوهشگر گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه تهران و دو همکار دیگرش اعلام نموده اند: «نتایج تحلیل های ما نشان داد که دقت طبق بندی با بهره گیری از داده های بینی الکترونیکی برای روش های تحلیل تفکیک خطی و شبکه عصبی مصنوعی به ترتیب ۹۲ و ۱۰۰ درصد است. این یعنی روش های فوق با دقت بسیار بالایی قادر به تفکیک گیاهان دارویی مختلف خانواده نعنائیان از یکدیگر هستند».
آنها می افزایند: «روش LDA نیز توانست با دقت ۹۲ درصد نمونه ها را از یکدیگر تفکیک کند. بااین حال، طبقه بندی داده های حاصل از سیگنال های به دست آمده از آرایه سنسوری بینی الکترونیک نشان میدهد که روش شبکه عصبی مصنوعی برای طبقه بندی گیاهان دارویی مختلف از راسته نعناسانان بالاترین دقت را دارد».
بر این اساس، طبق سفارش پژوهشگران فوق می توان از بینی الکترونیکی بعنوان ابزاری مفید و قابل اطمینان برای طبقه بندی گیاهان دارویی بهره برد.
قابل ذکر است این یافته ها را فصلنامه «پژوهش های مکانیک ماشین های کشاورزی» متعلق به دانشگاه شهرکرد منتشر نموده است.
منبع: نكسترو
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب