مروری بر نتایج یك پژوهش؛
کرونا چه تاثیری بر میزان جرایم در تهران داشته است؟
پژوهشگران حقوق جزا و جرم شناسی با انجام یک مطالعه تاثیر شیوع ویروس کرونا و فاصله گذاری اجتماعی را بر میزان جرایم بررسی کردند. در این مطالعه عنوان شد که تمامی جرایم به غیر از اعتیاد به مواد مخدر، کاهش داشته است.
به گزارش نکسترو به نقل از ایسنا، بر اثر همه گیری بیماری کووید ۱۹ ماهیت زندگی اجتماعی تغییر کرده است. باتوجه به اینکه در کشورهای مختلف همچون ایران برای فاصله گذاری اجتماعی، محدودیت هایی مانند محدودیت حضور در اجتماعات، محدودیت فعالیت مشاغل و دستورالعمل های ماندن در خانه، بوجود آمد، بنا بر این انتظار می رود شیوع بیماری کووید ۱۹ و فاصله گذاری اجتماعی، میزان و توزیع جرم و بی نظمی را تغییر داده باشد.
بر همین اساس؛ پژوهشگران حقوق جزا و جرم شناسی با انجام یک مطالعه تاثیر شیوع بیماری کووید ۱۹ و فاصله گذاری اجتماعی را بر نرخ جرائم گزارش شده به پلیس، در شهر تهران و شهرستان های اسلام شهر، پاکدشت، دماوند، شهرری، شهریار، ملارد و ورامین بررسی کردند. این مطالعه در دوره هشت ماهه، اسفند ۱۳۹۸ تا مهرماه ۱۳۹۹ انجام شد و جرم های سرقت مستوجب تعزیر، ضرب و جرح عمدی، اعتیاد به مواد مخدر، کلاهبرداری شبکه ای، بی نظمی در نظم و آسایش عمومی، کودک آزاری، مشارکت در نزاع دسته جمعی، کیف زنی و جیب بری مورد بررسی قرار گرفت و داده های به دست آمده با دوره هشت ماهه پیش از کرونا یعنی ابتدای تیر ۱۳۹۸ تا انتهای بهمن ۱۳۹۹ مقایسه شد.
داده های مورد نیاز این جرائم، به علت محرمانه بودن و عدم امکان دسترسی عموم به این داده ها بوسیله نامه نگاری دادستان یکی از شهرستان های استان تهران با واحد انفورماتیک قوه قضاییه (مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه) جمع آوری شد.
یافته های این مطالعه نشان داد در کل استان تهران، برمبنای اطلاعات موجود برای تمامی جرائم مورد بررسی، به غیر از اعتیاد به مواد مخدر، ارتکاب دیگر جرایم در دوره پس از کرونا و اجرای کامل طرح فاصله گذاری اجتماعی نسبت به دوره ماقبل از کرونا کاهش داشته است. بیشترین کاهش ارتکاب جرم نسبت به دوران پیش از کرونا مربوط به جرم کلاهبرداری شبکه ای است و اعتیاد به مواد مخدر، برخلاف مابقی جرایم، رشد حدود ۲۴ درصدی داشته است.
بررسی ها نشان داده که جرم سرقت تعزیری در همه شهرستان های مورد مطالعه در دوره بعد از شروع کرونا نسبت به قبل رشد منفی داشته و این جرم با درصدهای مختلف، در تمام این شهرستان ها کم شده است. شهرستان پاکدشت بیشترین کاهش و شهرستان های تهران و دماوند کمترین کاهش را در جرم سرقت تعزیری داشته اند.
این بررسی ها حاکی از این است که جرم ضرب و جرح عمدی نیز مانند سرقت تعزیری، بعد از اجرای سیاست های فاصله گذاری اجتماعی و کاهش حضور افراد در اجتماع کم شده است. شهرستان ملارد بیشترین کاهش و ورامین کمترین کاهش را در این جرم داشته اند.
در این مطالعه مشخص شد که جرم اعتیاد به مواد مخدر، بعد از شیوع بیماری کرونا در دو شهرستان تهران و ملارد رشد داشته و در سایر شهرستان ها کاهشی بوده است.
طبق این داده ها؛ جرم کلاهبرداری شبکه ای در سه شهرستان تهران، دماوند و شهرری پس از شیوع ویروس کرونا رشد داشته؛ اما در سایر شهرستان ها روند آن کاهشی بوده است.
در خصوص میزان ارتکاب جرم بی نظمی در نظم و آسایش عمومی، بررسی ها نشان داد که در بیشتر شهرستان های مورد مطالعه سیر نزولی بوده و تنها شهرستان ورامین شاهد رشد مثبت سه درصدی بوده است.
بررسی میزان جرم کودک آزاری در دوره شروع کرونا نشان داد که این جرم تنها در شهرستان پاکدشت دارای رشد مثبت در دوره مطالعه بوده است.
نتایج این مطالعه حاکی از این است که ارتکاب جرم مشارکت در نزاع، در بیشتر شهرستان ها منفی بوده و شهرستان پاکدشت، پایین ترین درصد رشد منفی را تجربه کرده است؛ اما دو شهرستان شهریار و ملارد بعد از شیوع ویروس کرونا رشد مثبتی در مورد این جرم داشته اند.
جرم کیف زنی در تمامی شهرستان های مورد مطالعه منفی بوده و یا تغییری نداشته است. حتی در بیشتر شهرستان ها این رشد منفی ۱۰۰ درصد بوده است.
داده های به دست آمده در این مطالعه، مطابق با فرضیه این پژوهش بود؛ برای اینکه بعد از شروع بیماری کووید ۱۹ و اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی، کارهای روزمره افراد و حضور افراد در اجتماع کمتر شده است.
پژوهشگران این مطالعه می گویند برمبنای داده های رسمی در استان تهران، جرم اعتیاد به مواد مخدر رشد مثبت داشته است چونکه بعد از شیوع بیماری کووید ۱۹ برای مدتی در جامعه شایع شده بود که معتادان گرفتار بیماری کووید ۱۹ نمی شوند و یا امکان مبتلاشدن به این بیماری در معتادان نسبت به افراد سالم کمتر است. بعد از رواج این شایعه انتظار می رفت که خیلی از افراد جامعه گرایش به مصرف مواد مخدر پیدا کنند. همین طور با حضور بیشتر افراد در منزل و کاهش دیگر سرگرمی ها و تفریحات، این احتمال بود که افراد برای پرکردن اوقات خود گرایش بیشتری به مصرف مواد مخدر پیدا کنند.
ولی برخلاف فرضیه پژوهش، نتایج این مطالعه نشان داد که ارتکاب جرم کودک آزاری بعد از طرح فاصله گذاری اجتماعی و شیوع کووید ۱۹ کاهش داشت. بگفته پژوهشگران این تحقیق؛ انتظار می رفت در نتیجه فاصله گذاری اجتماعی و در خانه ماندن خانواده ها، انواع خشونت های خانگی خصوصاً کودک آزاری افزایش یابد؛ برای اینکه بزه دیدگان بالقوه (کودکان) و بزهکاران بالقوه (والدین، خواهر یا برادر) به مدت طولانی تری در کنار یکدیگر هستند و انتظار می رفت کودک آزاری در دوره شیوع ویروس کرونا رشد مثبت داشته باشد. ولی بنظر می رسد علت اصلی این تفاوت را باید در رقم سیاه این جرم جستجو کرد. داده های این پژوهش داده های رسمی هستند که مرکز آمار قوه قضاییه طبق گزارش های واصله در مورد جرم کودک آزاری تهیه کرده است و گویای کلیه کودک آزاری های اتفاق افتاده در استان تهران نیست. در خیلی از موارد کودک آزاری اتفاق می افتد، ولی گزارشی به نهادهای رسمی مانند پلیس داده نمی گردد و بنا بر این در آمار رسمی هم گنجانده نمی گردد.
به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ باید توجه داشت که تغییر و نابسامان شدن شرایط اقتصادی و افزایش نابرابری های اجتماعی ممکنست روند جرم را بالا برند و خیلی از یافته های اولیه به دست آمده از این مطالعه، نیاز به تحقیقات بیشتری دارند. تغییر روند جرم و جنایت به تنهایی نباید راهنمای سیاستمداران باشد و ممکنست این تغییرات اولیه نوعی ناهنجاری باشد.
این پژوهشگران معتقدند؛ لازم است چگونگی تغییر میزان جرم و جنایت و همین طور چگونگی وقوع این تغییرات در بازه های زمانی فصلی و سالانه نیز بررسی شود. همین طور باید به خطای اندازه گیری ناشی از عدم گزارش بزه دیدگان به پلیس نیز توجه داشت.
در انجام این تحقیق علی صفاری و زینب لکی؛ پژوهشگران حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شهید بهشتی، به همراه راضیه صابری از پژوهشکده حقوقی شهر دانش و عباس رضایی؛ دانشجوی دکترای حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد و دادستان عمومی و انقلاب شهرستان فیروزکوه استان تهران، با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافته های این مطالعه بصورت مقاله علمی با عنوان «تاثیر شیوع بیماری کووید ۱۹ و فاصله گذاری اجتماعی بر نرخ جرایم (مطالعه موردی: استان تهران)» در شماره بهار و تابستان ۱۴۰۰ مجله پژوهش های حقوق جزا و جرم شناسی، انتشار یافته است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب