در قالب یك مطالعه پژوهشی؛
بیماران مبتلا به كرونا از تجربیات و احساسات خود گفتند
یافته های یك مطالعه كه به صورت مصاحبه انجام شد، نشان داد كه بیماران مبتلا به كووید 19 احساسات و هیجانات متفاوتی را تجربه می كنند. آگاهی بیشتر در مورد این بیماری و انجام مداخلات روان شناختی موجب كاهش هیجان های منفی و امكان مقابله بهتر با بیماری و رنج روانی ناشی از آن می شود.
به گزارش ایسنا، مبتلاشدن به بیماری کووید ۱۹ علاوه بر به خطر انداختن سلامت جسمی، موجب تجربیات روانی دشوار و متفاوتی نیز می شود. این تجربیات روانی می تواند در پروسه بهبودی بیماری مشکلاتی ایجاد کند و رنج بیماران را در دوران بیماری افزایش دهد.
بررسی چالش هایی که این بیماران با آن روبرو هستند، می تواند زیربنای برنامه ریزی و اجرای مداخلات روان شناختی و مددکاری اجتماعی بیماران باشد و به ارتقای سلامت جسمی، اجتماعی و روان شناختی این افراد کمک نماید.
بنا بر این پروین رحمتی نژاد، پژوهشگر روان شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی قم و فاطمه شاهی صدرآبادی، دکتری روان شناسی دانشگاه فرهنگیان یزد، به همراه همکارانشان با انجام مطالعه ای به بررسی تجربیات و چالش های بیماران مبتلا به کووید ۱۹ پرداختند.
برای انجام این مطالعه پژوهشگران با ۱۵ بیمار مبتلا به بیماری کووید ۱۹ که در اسفند ماه ۹۸ و فروردین ۹۹ در بیمارستان فرقانی شهر قم بستری بودند، مصاحبه انجام دادند.
این افراد در بازه سنی ۲۰ تا ۷۶ سال قرار داشتند و در مورد احساس و تجربه خود در مورد مبتلاشدن به این بیماری صحبت کردند. عبارت های مهم و کلیدی صحبت های افراد در هر مصاحبه استخراج شد و جملات مرتبط افراد، دسته بندی شدند. در نهایت بعد از تحلیل مصاحبه ها ۶ مضمون اصلی از آنها استخراج شد.
اضطراب مرگ
یکی از مفاهیم و مضمون های اصلی مطرح شده در مصاحبه ها ترس از مرگ بود که با مفاهیمی چون اشتغال ذهنی با مرگ، ترس از کیفیت خاکسپاری، ندیدن عزیزان پیش از مرگ، مشاهده مرگ اطرافیان، خواب دیدگی با محتوای مرگ، ابهام در موارد منجر به فوت و اضطراب مرگ با تشدید علایم جسمانی خصوصاً تنگی نفس، بیان شده بود.
شرکت کنندگان در این پژوهش از احتمال بالای مرگ در این بیماری شنیده و خصوصاً افراد کهنسال، ترس بیشتری داشتند. علاوه براین فوت هم اتاقی های آنها موجب ترس و نگرانی بیشتر بیماران شده بود. همین طور بیماران در مواردی اظهار می کردند که معین نیست چه کسانی فوت می کنند و در میان فوت شده ها افراد جوان، پیر، با سابقه بیماری زمینه ای و بدون سابقه بیماری زمینه ای وجود دارد و همین بر اضطراب مرگ آنها می افزود.
تجربه انگ بیماری
برخی افراد به شکلی صحبت می کردند که ابتلای بیماری از نظر اجتماعی برای خود و دیگران قابل قبول و جامعه پسندانه نبوده است. مصاحبه شونده ها این مساله را با مضامینی چون سرزنش ناشی از عدم مراعات و ابتلا، فاصله گیری دیگران، چگونگی فوت و خاکسپاری و احساس انگشت نمایی به خاطر مبتلاشدن به بیماری مطرح می کردند.
ترس از انگشت نما شدن در این بیماران حتی بعد از مرگ و در مورد نحوه خاکسپاری و تدفین هم وجود داشت.
یکی از شرکت کنندگان در این خصوص می اظهار داشت: «به حضرت فاطمه التماس کردم و گفتم قربونت برم تو رو غریب و تنها خاک کردن می فهمی من چی می گم... نذار این جوری رو زبون ها بیفتم. بگن فلانی رو این جوری خاک کردن...».
پژوهشگران مطالعه در این مورد می گویند: «با تجربه انگ و احساس انگشت نمایی، افراد بیماری را در خود پنهان کرده و روال عادی زندگی خودرا داشته و در نتیجه به افزایش انتقال این بیماری منجر می شوند. بدین سبب توجه به این مسئله می تواند از بین برنده یکی از موانع قطع زنجیره انتقال و کاهش شیوع بیماری باشد».
تجربه ابهام
از دیگر مضامین مطرح شده در مصاحبه ها ابهام در مورد چگونگی و چرایی ابتلا، ابهام در مورد امکان و زمان بهبودی، ابهام در مورد وضعیت اعضای خانواده و ابهام در مورد چگونگی و چرایی فوت بعضی از افراد بود.
سردرگمی و عدم اطلاع از این موارد موجب ایجاد اضطراب در افراد نیز می شود و موجب می شد که افراد پاسخ های هیجانی و شناختی منفی به صورت احساس ترس، اضطراب، بی قراری، احساس فقدان کنترل و... داشته باشند.
تجربه های هیجانی مثبت
برخی افراد به سبب اعتقادات مذهبی و معنوی، مثبت اندیشی و ادراک حمایت اجتماعی، اعتقاد به حفظ روحیه و مقابله، اعتقاد به تاثیر منفی ترس و اضطراب بر بهبودی و احساس کنترل بر بیماری داشتند.
در بعضی موارد بیماران مهارت مقابله ای نیرومند در مواجهه با شرایط استرس زا داشتند و موجب افزایش مقابله آنها در مقابل بیماری بود. حمایت های کادر درمانی، وجود نیروهای داوطلب و خدمت آنها به بیماران مواردی بودند که سبب شده بود که بیماران احساس کنند، مورد حمایت قرار گرفتند.
همین طور اعتقادات مذهبی بیماران نیز موجب توسل و توکل آنها شده و برای آنها آرامش دهنده بود. علاوه براین اعتقاد داشتند تجارب سخت آنها می تواند کاهنده عذاب اخروی آنها باشد.
هیجان های تجربه شده در رابطه با اعضای خانواده
یکی از عمده ترین مفاهیم مطرح شده، این هیجانات بودند و با مضامینی مثل اضطراب در مورد ابتلای اعضای خانواده، نگرانی در مورد تنها ماندن اعضای خانواده، نگرانی در مورد آینده آنها و بی حوصلگی از واکنش های هیجانی منفی اعضای خانواده، مطرح شده بود.
مطرح کردن این موارد نشان می داد که بیماران خودرا در یک موقعیت غیرقابل کنترل و دشوار تصور می کنند که تسلطی بر آن ندارند. این نگرانی ها اغلب موجب احساس درماندگی، ناامیدی، آشفتگی و اضطراب در افراد می شدند.
هیجان های ناشی از قرنطینگی
مفاهیمی مثل احساس تنهایی (ناشی از کم کردن ارتباط خود با سایرین و بالعکس)، بی حوصلگی، تجربه ابهام از مدت قرنطینگی و تمایل به ماندن در بیمارستان برای جلوگیری از ابتلای دیگران، نشان دهنده این هیجانات بودند.
در بعضی از بیماران هیجان های ناشی از قرنطینه منفی بوده و افراد دلتنگی، بلاتکلیفی و سر رفتن حوصله را بیان می کردند. ولی برخی دیگر، قرنطینه را موجب آرامش خود می دانستند و مطمئن بودند از این طریق موجب آلودگی دیگران نخواهند شد. همین طور در بعضی موارد، بیماران قرنطینه در بیمارستان و نقاهتگاه را به سبب حضور دیگر بیماران و سرگرم بودن و هم صحبت داشتن، ترجیح می دادند.
نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد: افراد مبتلا به بیماری کووید ۱۹ با مسائل روان شناختی خاصی دست به گریبان هستند که می توانند مدت ها حتی بعد از بهبودی ادامه یافته و یا تشدید شوند.
پژوهشگران باتوجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه اظهار می کنند: «افزایش ادراک و شناخت عمیق ما از نیازهای روان شناختی و پیش بینی مشکلات بالقوه این بیماران می تواند در امتداد ارتقای سلامت روان این گروه و خانواده های آنها موثر باشد».
همین طور باتوجه به احساس انگشت نمایی و انگ اجتماعی در این بیماران، پژوهشگران این مطالعه می گویند: «مداخله های مربوط به انگ زدایی می تواند به کاهش انتقال بیماری بوسیله مدیریت رفتار افراد منجر شود».
یافته های این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «تجربه زیسته بیماران مبتلا به کروناویروس (کووید-۱۹)» در ویژه نامه کرونا و سلامت روان فصل نامه «پژوهش در سلامت روان شناختی» انتشار یافته است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب